Tekst en fotografie: Geert Luinge
Hallo vismaat.
We waren dus aan het vissen in het ruige noorden van Noorwegen en we hadden al wat mooie gullen, koolvissen en heilbotten gevangen, we hadden zee-arenden, wilde rendieren en dolfijnen gezien, we hadden een dag wegens kloteweer aan wal moeten blijven (maar tòch vanaf de steiger een paar platterikken gevangen) en... vandaag konden we gelukkig weer met de boot op pad.
In de verte kwam het bekende cruiseschip van de Hurtigruten langsvaren, maar wij waren blij dat we in een degelijke visboot-met-hengels en niet op een luxe cruiseboot-met-casino zaten. Op de waterkaart hadden we een interessante onderwater-bult opgezocht, waarvan de bovenkant lag op exact 28,9 meter (in decimeters notabene, zó nauwkeurig zijn die waterkaarten tegenwoordig).
Daar omheen lag een groot plateau op 33 meter en verderop zakte het af naar 300 meter en dieper. Dichter bij de kant was een langzaam aflopend talud, waar je vaak vastzat aan rotsen en waterplanten, maar midden op het plateau was de bodem van grof geribbeld zand (duidelijk voelbaar met een sleeploodje), dus watjenoemt een geheide heilbot-habitat.
In een poep en een scheet hadden de mannen hun kunstaas laten zakken... en deze keer ging het zoals-zo-vaak : ik was namelijk nog bezig om mijn hengel op te tuigen, ik zat nog te zoeken in de kunstaastrommel en twijfelde nog wat ik eraan zou hangen... toen er iemand al keihard riep: Hangen !
Het was pientere Peter met zijn fluo-shad, die meteen een knappe heilbot haakte en in een mum van tijd was het aan boord een drukte van jewelste. Peet kon de zware vis nauwelijks in bedwang houden, Chiel draaide de boot om te voorkomen dat de lijn in de schroef kwam, Leo rende heen en weer om een gaff te pakken en Geert hing overboord om de foto's te maken. Zo waren er 4 mannen druk bezig met 1 ijzersterke platterik. Ja, een heilbot is niet voor de poes. Daar heb je een heel team voor nodig.
Leo had de lastigste klus. Hij zou die klapperende deurmat wel even subtiel in het kinnetje prikken (zodat we hem later weer onbeschadigd konden terugzetten), maar deze heilbot wou persee niet meewerken.
Elke keer als hij de gaff aanraakte dook de vis als een torpedo de diepte in, scheurde tientallen meters lijn van de spoel en... toen kon het pompwerk opnieuw beginnen. Wat een knokker. Reken maar dat we effies bezig waren voordat die platjoekel eindelijk binnenboord kwam.
Toen was het tijd voor big smiles, high fives en thumbs up. Toen stonden 4 volwassen kerels te gillen als een stelletje kleuters op een verjaarsfeestje. Okee, het was geen rekordvis, maar alle moeite die we hadden gedaan en alle kosten die we hadden gemaakt om uberhaupt hier in het hoge noorden te kunnen vissen... werden in één klap overboord gegooid, toen deze heilige bot van over-de-meter binnenboord kwam.
Dus wij waren dolgelukkig, maar... (er gebeurt altijd weer iets onverwachts...) toen we aan het einde van de visdag wilden aanleggen aan de steiger waren we helemaal niet zo blij. We hadden deze keer namelijk een gevalletje van schade aan de buitenboordmotor. Dat was een zeer ongelukkige samenloop van omstandigheden tijdens het aanleggen aan de steiger.
Zoals: een stevige zijwind plus een laagwater getij plus een kabel onderwater plus een grote draaicirkel plus een krappe aanlegplek plus een eigenlijk te korte steiger plus miscommunicatie tussen de schipper en de bemanning (dan is zo'n kajuit juist weer onhandig omdat je elkaar moeilijk kunt verstaan) plus een andere boot die aan de steiger lag te hotseklotsen... dus op een gegeven moment... Bonk !... Krak !... Crash ! Een lelijke deuk/kras/scheur/barst in de plastic kap van de buitenboordmotor. Aiii... dat is balen... Dat wordt werk voor de verzekering... zou je denken.
Nou zal ik een lang verhaal kort maken, want uit de polissen van onze reis- en WA verzekeringen bleek opeens... dat schade veroorzaakt aan/door een gehuurd vaartuig specifiek wordt uitgesloten ! Dus als je een boot huurt wordt de schade door je reisverzekering niet gedekt. Zo bleek. Lekker dan.
Gelukkig hadden we bij de eigenaar wel ons eigen risico afgekocht voor duizend euro... dus die waren we kwijt. Dat geintje maakte deze vistrip even 250 euro per persoon duurder, snotverdorie. Wat denk je trouwens wat zo'n plastic kap kost als je hem nieuw koopt ? Zeven-en-twintig-honderd euro ! Donders nog an toe. Dan zou ik toch zeggen: met een stukkie ducktape kom je al een heel eind en met een lik tweecomponentenlijm en een viltstift zie je er geen barst meer van. Maar dat is blijkbaar te simpel gedacht.
Ergo: koop bij een visreis altijd je eigen risico af, want zelfs als je samen al jarenlange ervaring hebt, dan nóg kun je onverwachte schade oplopen die verdomd duur kan uitpakken. Maar... wij laten ons humeur natuurlijk niet bederven door een lullig krasje in de motor. Shit happens nou eenmaal. Dus we gaan lekker weer een potje vissen.
We hadden de boot weer exact bovenop die bult gelegd en driftten daarna langzaam over het plateau. We zorgden dat onze shads regelmatig de bodem aantikten en draaiden af en toe omhoog tot aan het oppervlak... en toen was het maestro Chiel die akuut met een kromme hengel stond... en ook meteen een mooie vis aan de lijn had. Een heilbot die niet echt groot, maar wel echt mooi was. Wat een prachtig gekleurd stippenpatroon hebben die vissen! En wat een perfecte camouflage op de bodem.
Als zo'n hinderlaag-heilbot op de bodem jouw sandeel-shad voorbij ziet zwemmen... dan grijpt hij hem waarschijnlijk wel. Hoop je. Maar op youtube staan diverse filmpjes van grote heilbotten die heel lang achter het aas aan zwemmen en minuten lang twijfelen of ze het kunstaas zullen grijpen. Die beesten zijn verdomd argwanend en absoluut niet dom.
Tijdens deze ene 6-daagse vistrip hebben we maar liefst 12 keer een heilbot gezien die weigerde ons kunstaas te pakken. Vlak onder de boot in het kraakheldere water ! Schitterend ! Hartverzakkend mooi en zenuwslopend spannend. Zo'n groot glinsterend gestippeld vloerkleed dat aan het oppervlak achter je shad aan zwemt... maar dan uiteindelijk tóch afzwenkt in de donkere diepte. Potver....
Wat ik maar wil zeggen is... dat het best zou kunnen dat daar beneden op de bodem voortdurend heilbotten achter het kunstaas aanzwemmen, zonder dat je iets in de gaten hebt. Ze zijn er wel degelijk... maar daar merk jij niks van. Dat maakt het allemaal nóg spannender.
Gelukkig zijn er hier in het hoge noorden nog steeds genoeg heilbotten die het kunstaas wèl pakken, dus de kans dat elke visser aan boord uiteindelijk met zo'n massieve platjanus op de foto kan... is vrij groot. Helaas is het deze keer niet gelukt om ons groepsrekord te breken, dus dat blijft voorlopig staan op die heilbot van 147 cm die we vingen in Nordskot bij de Lofoten (zie foto en artikel 'Met vier man tegen een heilbot').
Als ik nu nog aan terug denk aan alle moeite die het ons kostte om dat gevaarte binnenboord te krijgen, dan denk ik dat we het de volgende keer toch anders aanpakken. Voortaan laten we zo'n bakbeest buitenboord en gaan hem in het water onthaken, want een vis van dit formaat is echt het maximum aan heilbot dat je nog op schoot kunt nemen. Ik heb haar een slijmerige kus gegeven en weer liefdevol terug in zee laten glijden en met haar krachtige klapstaart gaf ze ons een natte douche als dank.
Maar hier in Loppa barst het ook van de koolviskanjers en de gigagullen. Nou moet je niet denken dat het altijd lopendebandwerk was, want meestal is het toch een kwestie van a) de juiste stek vinden b) het juiste (kunst) aas gebruiken en c) de juiste materialen hanteren, die uiteindelijk de uitslag gaan bepalen.
Leg je de boot op de verkeerde plek, vis je niet in de waterlaag waar de vis zit, of gebruik je te zwakke materialen... dan kon je zo'n kanjer wel eens jammerlijk verspelen. En neem van mij aan... dat een vis die je verspeelt... veel langer in je dromen blijft rondspoken, dan een vis die je wèl hebt gevangen.
Ik dacht dat dit wel een aardig gulletje was, maarja... je hebt altijd baas boven baas. Lollige Leo vond het nodig om een eindje verderop een kabeljauw te vangen met een heel andere kleur. Hij vond de zijne véél mooier. Zou kunnen. Mag je zelf beoordelen. De ene vingen we boven een zandbodem, die andere in de buurt van waterplanten. Wat een verschil hè.
We gaan deze vierdelige serie over de visserij in het hoge noorden afsluiten met de groeten van onze natuurlijke vrienden. Zoals de dolfijnen die langs kwamen zwemmen, (en door hun aanwezigheid alle vis wegjoegen die we hadden willen vangen). De dartele duikelaars die gezellig meezwommen voor de boeg van de boot en de zwarte rugvinnen die je telkens héél eventjes zag bovenkomen... om daarna totaal uit zicht te verdwijnen in de verre verte van de open zee.
En ook de rendieren die hier de hele winter (in een bar en ijskoud klimaat nachtenlang in het pikkedonker op een kale tochtige berghelling) staan te verkleumen... Misschien zijn die ondanks alles toch best wel gelukkig? Laten we het hopen. Maar voorlopig ben ik toch errug blij dat ik een Hollands mens en geen Noors rendier ben.
En dan natuurlijk onze vliegende vriend de zeearend, die vanuit de hoogte op ons neerkeek. Zodra hij de kans kreeg dook hij pijlsnel naar beneden om een vis uit het water te grijpen... en even later kwam hij langsvliegen met zijn trotse vangst. Mijn camera klikte een duizendste seconde en hij zwaaide ons uit met zijn wuivende vleugels. Groeten van boven de poolcirkel. Het is hier geweldig.
Dus we moesten onszelf even wakkerschudden toen deze wonderlijke week in het Noorse paradijs plotseling was afgelopen. We hadden eigenlijk helemaal geen zin om terug te keren naar het dagelijkse leven in Holland. Maar... daarentegen... tijdens de winterdagen kun je toch beter in een Hollandse huiskamer bij de warme kachel zitten, dan op een Noorse berghelling in de striemende wind en ijselijke kou.
In onze herinnering blijft ook die ene grote heilbot... die vlak naast de boot even zijn tanden liet zien... maar op het laatste moment heftig met zijn kop schudde... en tóch het kunstaas uitspuugde. We zullen hem/haar niet gauw vergeten en hopen hem/haar ooit nog eens terug te zien.
De gashendel ging open, de thuisreis werd aanvaard. De vistijd was afgelopen. Morgenochtend moeten we al om 04.30 uur de wekker zetten vanwege de ferry die ons weer terug naar de bewoonde wereld zal brengen en alle viszooi moet weer worden ingepakt.
De hengels werden afgetuigd, de kunstaastrommels opgeborgen, de boot gepoetst, de koffers ingepakt, de hengelkoker gevuld, het huis uitgeruimd... en toen was Loppa 2021 helaas alweer op zijn eind. Gelukkig worden er tijdens zo'n vistrip altijd een paar beelden in je hersenpan opgeslagen die je nooit meer zult vergeten. Dierbare herinneringen.
Zoals het uitzicht vanuit ons huis aan het fjord, en die steiger waarop we een paar dagen geleden in de stromende regen en de kletterende hagel hadden staan vissen en k-k-koukleumen. Toen was het vreselijk kutweer, maar nu (natuurlijk op de laatste avond van onze vistrip) was het eindelijk helemaal bladstil. Mysterieus mooi. Geen zuchtje wind. Af en toe zag je een rimpeling aan het oppervlak en hoorde je het plonsen van een jagende koolvis.
Mijn hengels waren al ingepakt, maar anders zou ik .... Enfin, wij hebben volop genoten van dit ruige avontuur in het hoge noorden. Ik hoop jij ook.
Vissersgroeten van Geert Luinge : email: g.luinge2@upcmail.nl
Je kunt de vorige afleveringen van deze praktijk-serie over vistrips naar Noorwegen, Denemarken, Ierland, Wales, Normandië, Bretagne en de Middellandse Zee nog eens teruglezen en de foto's bekijken via > deze link <