Zalmkwekerijen blijken niet zo vriendelijk te zijn voor mens, vis en milieu.

Zalmkwekerijen blijken niet zo vriendelijk te zijn voor mens, vis en milieu.

Door: Ron Smits

Doordat er een schaarste dreigt te ontstaan in bepaalde vissoorten ligt het voor de hand dat er viskwekerijen ontstaan. De vis wordt gekweekt in grote “kooien” op zee.  Alleen al in Noorwegen zijn er 350.000.000 gekweekte zalmen in kooien aanwezig.

Deze worden regelmatig gevoerd en het teveel aan voeder zakt naar de bodem, waar een dikke laag rottend voer verder leven onder water onmogelijk maakt. Het voeder voor deze gekweekte zalm bestaat uit vismeel en visolie afkomstig uit zeevis, uiteindelijk dus ook het voedsel van de zeeforel en zalm. Tevens betekent een opeenhoping van zalm dat de kans op infecties vergroot.

Dat de bruinvis, zeeforel en de zalm steeds meer op de Nederlandse wateren voorkomen zou weleens een voedsel probleem kunnen betekenen in Noorwegen. De mens was weer zeer creatief in het bedenken van oplossingen voor het schaarser worden van bepaalde vissoorten, zonder te onderzoeken welke nadelen dit met zich meebrengt.


Alleen al in Noorwegen zijn er 350.000.000 gekweekte zalmen in kooien.

Zowel de wetenschappers in dienst van de Noorse regering als het Noorse Directoraat voor Natuurbeheer (Direktoratet for naturforvaltning) hebben allebei al gewaarschuwd dat er geen marge meer is om de zalmindustrie uit te breiden. (Dit Directoraat is een adviserend en uitvoerend orgaan onder het Noorse Ministerie van Leefmilieu). Toch voorziet de huidige regering een groei van vijf procent in de Noorse zalmindustrie, die de grootste is over de gehele wereld. Ik  heb vernomen dat de minister van visserij zelf eigenares is van één van de grootste zalmkwekerijen van Noorwegen!
 
Een nieuwe bedreiging kondigt zich aan. Afgelopen seizoen zijn er in Noorwegen rampzalig hoge aantallen zeeluizen op gekweekte zalm vastgesteld. Deze zeeluizen zijn immuun geworden voor de traditionele behandeling met chemicaliën (denk maar aan het immuun worden van bacteriën voor antibiotica, wat nu in de Nederlandse vleesindustrie speelt). Indien deze concentraties aan zeeluis ook aanwezig zijn in het voorjaar, kan een hele generatie zalmen uitgeroeid worden.

In Noorwegen trekken jaarlijks zo’n 500.000 wilde zalmen de rivieren op om te paaien. Nu zijn er dat nog ongeveer 350.000 In het voorjaar trekken de uitgepaaide zeeforellen en zalmen weer terug naar de zee, maar ook de smolts (vis van een jaar oud en met een lengte van ca. 16 – 20 cm) trekken voor het eerst naar zee , langs deze kwekerijen.


Wetenschappers hebben aangetoond dat deze zeeluizen dodelijk kunnen zijn voor jonge en volwassen zalmen. Deze zalmen zwemmen in het voor- en najaar voorbij deze zalmkwekerijen in de mondingen van de fjorden en worden net zo makkelijk geïnfecteerd als de smolts die alleen richting zee zwemmen. Ook de zeeforellen, die dichter bij de monding van de rivier blijven, maar ook voor het paaien de rivier op en af zwemmen, zwemmen twee keer per jaar tussen deze gevarenzones door.

Ook grote aantallen ontsnapte kweekzalmen die de rivieren optrekken en drager zijn van virussen, kunnen op grote schaal schade aanrichten. Zeeluizen sterven na een of twee dagen in zoet water, maar het probleem is een parasiet die de zeeluis met zich mee draagt. Deze parasiet verspreidt de miltziekte (Pancreas Disease, PD) bij de zalmen.


Jonge wilde zalmen slachtoffer geworden van zeeluis.

Eén zeeluis die drager is van de parasiet kan een zalm infecteren en doden! Deze relatie tussen de parasiet en de virusziekte werd enkele jaren geleden ontdekt door een wetenschapper in Chili, maar hij mocht zijn bevindingen niet wereldkundig maken. Nu zien we echter dat het aantal zalmkwekerijen in Chili terugloopt! Gelukkig zien de Chilenen in dat ze zich op zeer glad ijs aan het begeven waren. 

Het wordt tijd dat de Europese Gemeenschap met een regelgeving komt voor viskwekerijen voor het te laat is. Ik houd u op de hoogte, maar de zeeforel en de wilde zalm zijn in groot gevaar.