De haken en ogen van een Noorse vistrip: Deel 33 Loppa sept.2021

Tekst en fotografie: Geert Luinge

We waren dus aan het vissen in het hoge noorden van Noorwegen, bij Loppa seafishing in Bergsfjord, en we zouden met 4 man vanuit een boot gaan vissen op heilbot, kabeljauw en grote koolvis. 

Maar... telkens weer gebeuren er dingen die je niet had verwacht. Problemen die je moet oplossen, hindernissen die je moet nemen en teleurstellingen die je moet incasseren voordat je uiteindelijk een grote vis aan de lijn te krijgt. We gingen ons best doen, maar...

Het weer liet ons nogal in de steek. We stonden 's morgens popelend van optimisme aan de steiger met alle hengelzooi en we hadden goed zin in een groot avontuur op zee, maar... het opperhoofd kwam ons vertellen dat er vandaag helaas niet uitgevaren kon/mocht worden, omdat het buitengaats op zee veel te ruw en te gevaarlijk was. De weersverwachting voor vandaag: windkracht 7 , zware windstoten en langdurige regen. Dus daar gingen onze plannen naar de knoppen. Potver... Op de foto's kun je het niet zien, maar neem van mij aan: het was die dag echt kutweer.  Unfishable weather!

Dus... wat gaan we dán doen ?  De mannen stelden voor om een eind te gaan wandelen in de omgeving, want vlakbij in de bergen ligt een prachtig zoet forellenmeer waar je gratis zou mogen vissen. Maar... dan moet je dus wel een lichte spin- of vliegenhengel, een dunne onderlijn en piepklein kunstaas bij je hebben... en dat is tijdens een ruige heilbot-zeevistrip vrij onwaarschijnlijk. 

Dus die jongens liepen te lanterfanten langs het haventje van het minidorpje waar amper 70 mensen wonen. Waar je een huis kunt kopen voor een halve habbekrats. Waar héél weinig mensen willen wonen omdat het zo afgelegen, zo ver-weg, zo middle-of-nowhere is. En 's winters ook heel lang donker en verrekte koud. Hoewel de temperatuur pal aan zee meestal wel meevalt. Pas als je het binnenland in gaat wordt het pittig veel kouder, tot 40 graden onder nul. 

Dit is een dorpje waar het enige winkeltje dag-en-nacht geopend is. Zodra je aanbelt doen ze 24/7 de winkel open. Zo aardig. Ze verkopen er wel goeie zware loodballen, blinkende pilkers, dikke (hand)vislijnen, enorme cirklehooks en  literflessen vol levertraan (tijdens de lange donkere wintermaanden kan je lichaam een tekort aan vitamine D krijgen, wat kan worden gecompenseerd door levertraan te drinken). De rekken hangen vol met snoep en chocolade en in de vriezer liggen grote stapels pizza's... maar je moet hier boven de poolcirkel niet van plan zijn om vanavond een frisse salade op tafel te zetten, want dat gaat je echt niet lukken. 

Bij de monding van de rivier stonden ook rekken met stokvis (hier hangt koolvis en lom), die ze laten uithangen en drogen in de wind. Hier in het hoge noorden aan zee heb je nauwelijks last van insecten, dus dat gaat prima. Dat wordt de stokvis die ze later in die lange koude winter kunnen eten ( zachtjes weken in melk om het visvlees weer te laten opzwellen), maar...  lekkere stokvis-recepten zijn vrij zeldzaam.  

Zelf had ik voor deze verloren dag toch andere plannen. Vissen natuurlijk ! Gewoon dik aankleden, regenpak aan, capuchon op en vooral niet zeuren. Gewoon vanaf de steiger, kijken of daar platvis rondhangt. Wel altijd oppassen voor kabels die onderwater lopen om de drijvende steigers en boten op hun plek te houden en eerst even aan een local vragen waar géén kabels onderwater liggen voordat je ingooit.  

Met de langste hengel die je bij je hebt, een sleeploodje van 100 gram (of een pilker zonder dreg), een paar opvallende fluo-kralen bij het lood, een wapperlijn van 35 honderdste en een kleine circlehook met een stripje uit de buik van een makreel. Wat zou er dan gebeuren ?  

Serieus... Ik gooi in... laat het lood zakken en schat dat hier 3 meter water staat, ik draai de lijn strak en wil rustig op mijn viskist gaan zitten, maar meteen... tiktik... rukruk... snoksnok... Ik draai de lijn strak en voel meteen een bonkende ... schar. Yes !  Vette pret. Als een kind zo blij. Klein maar fijn. 

Het hoeft heus geen meterlange heilbot te zijn om van het vissen te kunnen genieten. Het mag vandaag dan een off-day zijn, een helaas niet-boot-visdag, een klotedag met kutweer, een zeiknatte klappertandend kouwe-knuistendag, maar ... wèl effe vis op de plank ! En toen ik daarna (aan een meegenomen diepvries fladdertje zalm-vel )  een heuse schol boven water zag komen... ging m'n hart nog sneller kloppen, want met dit enige scholletje van de trip werd ik definitief 'leider in het klassement' op de soortenlijst. Jaja. Zo'n visje is goud waard. 

Vooral als je beseft dat dit scholletje,  dat nu zo hulpeloos op de steiger ligt, er in het dagelijkse leven (en in een aquarium) veel mooier uitziet dan bovenwater. Ik weet nog dat ik amper 3 jaar was toen we op een mooie dag naar het aquarium in Artis gingen. Het was erg druk en ik was een kleine peuter, dus ik zag niks doordat iedereen er voor stond. Mijn vader tilde me toen op... en zette me in de vensterbank van het zeeaquarium... en dat zal ik nooit vergeten. 

De meest wonderlijk gevormde, prachtig gekleurde en mysterieus uitziende vissen zwommen vlak naast me in het kraakheldere water ... en ze keken me recht in de ogen. Vanaf dat moment was ik smoorverliefd op álle vissen... en dat is nooit meer overgegaan. Daarom heb ik dit sierlijke scholletje voorzichtig onthaakt en heb hem/haar weer de vrijheid gegeven in de hoop dat 'ie nog lang en gelukkig op de bodem mag rondscharrelen.

De avond viel... en terwijl het buiten keihard regende zaten we binnen te smullen van onze zelfgevangen kibbeling. Ook dat hoort bij zo'n vistrip : het genieten van de vis als gerecht op tafel. Het opeten van je vangst. Zoals het eigenlijk bedoeld was. Zoals het altijd geweest is.  

Dus alles was best okee... maar... eigenlijk had ik nog steeds zin om te gaan vissen ! Gewoon in het donker met je hoofdlamp op. Even bij het fileerhok zoeken naar een paar overgebleven stripjes vis (of wat kunstaas in een trommeltje) en gáán met die hengels. Wie doet er mee ?  

De mannen hadden aanvankelijk meer trek in een luie stoel, een open haard en een stevige borrel, maar toen ik vastbesloten mijn regenpak aantrok en naar de steiger liep... kwamen ze toch ook mee. Dus toen hebben we ons samen gezellig zeiknat laten regenen. 

Terwijl we in het lamplicht achter mekaar de koolvissen op het kunstaas zagen knallen (gewoon onder de steiger een 30 grams pilkertje laten zakken en een beetje jutteren) en terwijl we luidkeels stonden te genieten van de keiharde aanbeten... ging de stromende regen over in kletterende hagel, de ijzige wind werd nóg kouder en het werd de hoogste tijd om ons mandje op te zoeken. 

Zo eindigde een verloren visdag, waarop we géén grote heilbotten vanuit de boot hadden kunnen vangen door slecht weer. Helaas. Niks aan te doen. Ja... vooral ervoor zorgen dat je niet chagrijnig wordt en zeker niet je frustraties afreageren op anderen. Het leven nemen zoals het is. Blij zijn dat je hier uberhaupt mag rondlopen en dit avontuur mag meemaken. Het zijn meestal je eigen verwachtingen... die niet uitkomen... die het spel bederven. De werkelijkheid is eigenlijk altijd een wonder.

Met een borrel op de bank bij de open haard werd de dag afgesloten, met de urgente hoop dat morgen de storm is gaan liggen, zodat we er wèl op uit kunnen ! Dan gaan we weer met een boot de zee op ... en dan komen we vast weer andere mooie dingen tegen. Zoals bijvoorbeeld die rendieren die we gisteren zagen. 

Die staan daar vannacht in de striemende hagelbuien nog steeds ergens op een kale berghelling te hongerlijen en te koukleumen. Wat een guur leven hebben die dieren eigenlijk. Toch zijn ze op hun manier gelukkig, mag je hopen. 

Ik denk ook aan die grote zee-arend die we zagen vliegen. Die zit nu ergens in het pikkedonker op een koude kale rots in de stromende regen te vernikkelen van de kou... en te hopen dat 'ie morgen weer een vis te pakken kan krijgen. 

Nee, het leven van de dieren in dit kille Noorse poolgebied is echt geen pretje. Dan is jouw- en mijn luxe leven in Holland toch een stuk aangenamer. Wij zitten thuis lekker bij de kachel en hebben genoeg (eigenlijk te veel) te eten, maar in de ruige wilde natuur... 'snachts buiten... ver boven de poolcirkel... daar is het helemaal niet gezellig.  

Als ik 's avonds in mijn warme bed lig... zie ik in gedachten een mysterieuze vis die hier ergens rondzwemt. Hij kijkt me aan met een hypnotiserend oog. Ik probeer zijn gedachten te raden... Hij ook de mijne ? Ik probeer me voor te stellen hoe het is om geen mens, maar een vis te zijn. Wat zou hij nu denken ?  Of... zou hij uberhaupt iets denken ? Ik denk het wel. 

In een volgende droom zie ik een plat gevaarte dat na een lange dril eindelijk boven water komt. Ik wil kijken of het een heilbot of een tarbot of misschien een enorme schol is... maar kan het nog niet zien. Ik probeer in te schatten hoe groot die vis is, maar het lukt niet... Zucht... De hele nacht heb ik liggen dromen... en toen ik 's morgens wakker werd zat die vis nog steeds in m'n hoofd. Maar... nog niet aan de hengel. De volgende keer zal ik je vertellen hoe dat afliep.