Mary en haar vleten

Mary en haar vleten

Door Peter Dohmen

Het dak van de grote TV-Studio van Rté 1 in Dublin gaat er haast vanaf, als een kleine donkerharige Ierse het podium betreedt. Nee, winnaar van de TV-topper ‘Housewife of the Year 1995’ is Mary Gavin Hughes niet geworden, maar heel Eire heeft meegeleefd in de ongemeen spannende competitie en nu ‘Mary from Newport’ blijkt te zijn geëindigd als Runner Up, kunnen ook haar grootste fans daar uiteindelijk vrede mee hebben…

Juni 2006; we staan in het stuurhuis van mv. Shamrock I, terwijl schipper Mary Gavin Hughes - ja: dezelfde - de 33 voets Aquastar met vaste hand tussen de eilanden in Clew Bay door koerst.
Varen en vissen met een heel bijzondere vrouw!

Veel te laat tollen we diep in de nacht onze bedden in. Ongelooflijk: anderhalf uur vliegen, drieënhalf uur rijden en je ’s avonds zo thuis voelen in een plaatsje waar je wellicht ooit eens doorheen bent gereden, maar dat je verder eigenlijk -helemaal niet kent. Dat is dat zo specifieke ‘Ierlandgevoel’ dat ons nooit heeft losgelaten. Zo maar ergens belanden en je er meteen welkom voelen! We overnachten in het gloednieuwe Hotel Newport, midden in het dorp en op een kleine 200 meter van het water. Met 30 ruime en perfect ingerichte kamers is dit een ideale uitvalsbasis voor (vis)avonturen in dit stukje West-Mayo. Hans en ik hebben ons maar vijf dagen vrij kunnen maken voor onze kennis-making met Mary en afgesproken dat we de volgende dag al met haar mee gaan op de boot. Niet vissend -de competitie duurt twee dagen en is volgeboekt- maar als boatcaptains.


Vertrek voor het Newport Sea Angling Festival.

De zeehengelsport in Ierland is tegenwoordig bijzonder ‘conservation -minded’. Als sportvissers een maaltje verse vis mee naar huis willen nemen, prima. Maar als er in wedstrijdverband wordt gevist en er ook veel vis wordt gevangen die minder in trek is als consumptievis (zoals de immer aanwezige hondshaaitjes), dan wordt de vangst niet meer meegenomen naar de kade om daar te worden -gewogen, maar wordt een puntensysteem -toegepast. Voor iedere gevangen vis worden afhankelijk van de soort -punten toegekend en de vis gaat zodra de boatcaptain de verdiende punten heeft genoteerd direct weer retour. In de praktijk betekent dat zelfs dat 95% van de vis direct weer springlevend wordt losgelaten. En dát was vroeger wel eens anders, zoals de ‘rijpere’ Ierlandgangers onder onze lezers zich beslist zullen herinneren

Vleet
Nadat ik eerder al eens ‘iets’ had gehoord over een vrouwelijk Ierse schipper, of eigenlijk: de enige vrouwelijke Ierse schipper, maakte ik pas vorig jaar tijdens de Hengelsportbeurs in de Utrechtse Veemarkthallen daadwerkelijk kennis met Mary. We bleken veel gemeenschappelijke kennissen te hebben, zowel in Westport waar ik in het verleden heel wat mooie visdagen mocht meemaken, als binnen de EFSA. Mary is namelijk zelf een hartstochtelijk wedstrijdvisser, die deelneemt aan alle grote nationale en internationale evenementen en daar veelvuldig ook in de prijzen valt. Daar in Utrecht besloten we al rap dat Hans en ik beslist eens enkele dagen met haar zouden gaan vissen en dan bijvoorkeur op de vleet. In de regel is de vroege zomer een prima periode voor deze vissoort en zo kwamen we tot die eerste week van juni.

Mary kon de afgelopen seizoenen met haar gasten steeds enkele tientallen mooie vleten aan boord brengen en in de regel zijn dat extreem grote vissen. Roggen van 100 - 140 lb worden er nauwelijks gevangen. De meeste vleten wegen tussen de 150 en 200 lb en ieder jaar worden er ook diverse vissen gevangen die de 200 pond ruim te boven gaan. Dat zijn dan overigens aan de hand van tabellen berekende gewichten, want die staldeuren kunnen aan boord niet onbeschadigd worden gewogen. De totale lengte (incl. staart) en de spanwijdte van de vleugels wordt -gemeten en vervolgens kan het bijbehorende gewicht in een speciale tabel worden afgelezen.


Hans met een stekelrog van fatsoenlijk formaat.

Simpel
Inmiddels waren Hans en ik verkast naar Nevin’s Newfield Inn, een gezellige pub met uitstekende B&B accommodatie in Muranny, vlakbij het haventje waar Mary haar mv. Shamrock I normaliter heeft liggen.
Vandaar uit gingen we samen met twee Noord-Ierse vrienden van Mary twee dagen op jacht naar de vleet.
Nu klinkt dat allemaal wat spannender dan de praktijk blijkt te zijn. Het vissen op vleet is in principe namelijk oersimpel. De grote roggen zoeken in de ondiepe, zandige Clew Bay dan weliswaar de diepere stroomgeulen en ‘gaten’ op, maar erg veel dieper dan een meter of 30 is het er nooit. Op veel stekken staat zelfs niet meer dan 10-15 meter water onder de kiel. De bodem is bovendien relatief schoon; zand met wat verspreid liggende stenen (mixed grounds) is ideaal. In dergelijke omstandigheden is geen extreem zwaar materiaal nodig.

Ook al hoop je een ‘platviske’ van tegen de 200 pond naar het wateroppervlak te mogen drillen, een goede 30-50 lb boothengel volstaat. Daarop een degelijke reel (denk aan een Shimano TLD 20 of 30) met daarop een 30 lb nylon of Dyneema. Ook de montage kan eigenlijk niet simpeler: een schuifsysteem (Seaboom, nylon hoekafhouder of zip-slider), met daaraan maximaal 150 gram lood en een onderlijn van rond de 100 cm heavy duty nylon (rond de -millimeter dik) met een voldoende -stevige (niet uitbuigbare) haak 6/0 of 8/0. Op die haak een flinke makreelfilet of een kop met ‘flappers’ en daarmee moet ’t gebeuren. Verder is het vissen op vleet dan vooral een ‘waiting game’.

Wij kozen er, vissend met z’n vijven aan boord, voor om ieder zo’n zware hengel uit te zetten en verder licht te vissen op wat er verder maar zou willen bijten. Ik had een 395 cm lange uptide stok meegenomen en wierp m’n ankerlood een meter of 40 richting anker. We hoefden ons niet te vervelen, want de immer aanwezige doggies hielden ons voortdurend bezig. Tussendoor meldde zich geregeld een stekelrog (tussen de 5 en 15 lb) en zo af en toe ook een wat groter haaitje in de vorm van een bull huss (kathaai). Het was stralend zomerweer en we genoten van het prachtige landschap. De top van de 2.510 meter hoge Croagh Patrick verdween zo af en toe in de wolken, maar verder konden we mijlenver kijken en hadden we zicht op het net buiten de monding van Clew Bay gelegen Clare Island.

Variëteit
Inmiddels was het dinsdag en daarmee onze tweede en meteen ook laatste visdag. Het weer was opnieuw mooi genoeg om de baai uit te varen en op de open Atlantische Oceaan tussen Achill Head en Clare Island de dieper gelegen riffen te bevissen. Dat kan alleen als de weersomstandigheden dat toelaten, dus eigenlijk zou je zo’n buitenkans graag benutten om daarbuiten te vissen op de grote rifpollakken en al die andere vissoorten die de sportvisser in dit gebied zo’n prachtige variëteit bieden. Ook Mary gaat dan graag ver uit om optimaal van de omstandig-heden te profiteren en na een dagje volledig relaxed vissen in de baai, lokte het avontuur. Na rijp beraad -besloten we uiteindelijk toch maar in de baai te blijven, om daar afhankelijk van het tij opnieuw enkele goede vleetstekken te bevissen. Daarvoor waren Hans en ik nu eenmaal speciaal gekomen en als je het niet probeert, dan komt die felbegeerde ‘staldeur’ zéker niet aan boord.
Het kan immers elk moment -gebeuren en vooral als de aanbeten van de hondshaaitjes (tijdelijk) in frequentie afnemen, loopt de spanning op. Juist tijdens dergelijke rustige periodes kan de hengeltop ineens doorbuigen onder het gewicht van een vis die meer weegt dan de visser zelf.


Mary met een prachtvis

De afgelopen zomer ving Mary tussen begin juni en eind september 66 vleten, vrijwel zonder uitzondering zo tussen 150 en 200 lb zwaar, met een enkel vrouwtje van 200 lb plus. De vangers waren lang niet altijd ervaren vissers, want in deze relatief simpele visserij is voor de vleet het stuk makreel van een totaal onervaren dagtoerist in principe even interessant als dat van de expert. En zo komt het dat er steeds weer -vleten worden gevangen door hengelaars die voor de eerste keer ‘een dagje op zee’ vissen. Dat ‘vangen’ dan wel tussen aanhalingstekens, want het veilig omhoog krijgen van de vis is een héél ander verhaal. Het gebeurt dan ook dat om de beurt drie-vier vissers een stuk van de dril voor hun rekening moeten nemen omdat het de eigenaar van de visser domweg niet lukt ‘zijn’ vis zelfstandig naar de boot te brengen. Met goed materiaal lukt dat een ervaren visser zonder al te veel problemen vaak echter in een kwartier - twintig minuten hooguit.
Helaas mochten Hans en ik dat niet -ervaren. Het was wellicht ook wat ál te ambitieus om te hopen in twee vis-dagen zo’n grote rog te mogen vangen. We moeten dus nog eens terug, maar er zijn vervelender klussen denkbaar…

Deze reportage is slechts één van de onderwerpen die aan bod komen in het novembernummer van Zeehengelsport, dat verder vooral in het teken staat van de Mundial de Pesca, oftewel de WK’s strandvissen én bootvissen te Portugal. No. 11 van het enige zilte magazine voor Nederland en Vlaanderen is vanaf 7 november 2006 voor € 3,50 te koop in de beter gesorteerde boekhandels en hengelsportspeciaalzaken. Klik hier voor meer informatie


Nadere informatie
Newport ligt aan de Atlantische westkust van Ierland in de county Mayo. Vanuit Dublin is het met de auto zo’n 3  uren rijden naar Westport en vervolgens ligt Newport op een kleine 20 minuten rijden aan de coastal road richting Achill Island.

Arrangementen
Volledig verzorgde arrangementen naar en met Mary Gavin Hughes worden voor Vlaamse en Nederlandse vissers aangeboden door 
www.fewmore-fishing.com in samenwerking met De Vluchtende Visser, Hogewoerd 167,
2311 HL Leiden, tel. (071) 5140844.  Kijk ook op
www.devluchtendevisser.nl

ms. Shamrock I
Mary Gavin Hughes’ 33 voets Aquastar mv. Shamrock I is vanzelfsprekend -volledig goedgekeurd door de -Central Fisheries Board en mag 12 personen mee aan boord nemen. Om comfortabel te kunnen vissen is een maximum van acht personen echter aan te bevelen. Mary is -vanuit Nederland/België telefonisch te bereiken via 00-353.98.41562, mobiel: 00-353,86.8062282 zie ook
www.clewbayangling.com

Aanbevolen accommodaties
• Hotel Newport;
www.hotelnewportmayo.com
• Nevin’s Newfield Inn Mulranny, tel. 00-353.98.36959

Mary in Utrecht
Net als afgelopen jaar zal Mary Gavin Hughes zélf ook aanwezig zijn op de Hengelsport- en Visbotenbeurs die van 24 t/m 26 november a.s. in de Utrechtse Veemarkthallen wordt gehouden.
Voor het complete programma van deze vijfde Hengelsport- en Visbotenbeurs en de actuele lijst met deelnemers kunt u terecht op 
www.hengelsportbeurzen.nl