De haken en ogen van een Noorse vistrip: Deel 32 Loppa sept.2021

De vorige keer heb ik je wat plaatjes laten zien van de ruige vistrip die we dit jaar maakten naar het hoge noorden van Noorwegen, waar we bij Loppa Seafishing een flinke partij vis hebben gevangen.  

Ik zou je nu dus een paar vissers kunnen laten zien met hun trotse vangsten, als reklame voor deze geweldige stek, maar... 

Zoals je weet  gaat het leven van een zeevisser niet over rozen. Er zijn altijd wel een aantal 'haken en ogen' die de visserij extra moeilijk maken, een paar onverwachte gebeurtenissen waar je eigenlijk niet op had gerekend en wijze lessen-uit-de-praktijk die je meeneemt voor een volgende vistrip. Ik zal wat van onze ervaringen met je delen.

Het comfortabele huis 'Halibut Heaven' in het middle-of-nowhere dorpje Bergsfjord was deze week onze thuisbasis en dat was dikvoormekaar. Naar de steiger was het 200 meter lopen, waarover je mij niet hoort zeuren, want als visser moet je af en toe met je spullen zeulen, maar als chefkok van de groep had ik ons eigen diepvries eten meegenomen en ... toen bleek dus dat er geen vriezer in het huis was. Alle diepvries moest in het fileerhok aan de kade worden bewaard, dus ook onze kipfilets voor de bami, risotto en paella.  

Aan de ene kant begrijp ik wel dat de huisbaas liever geen diepvrieskist in zijn huis wil hebben, want dan gaan er gasten alle vis in de keuken staan te fileren en wordt het een smeerboel, maar aan de andere kant zat ik nu overdag met een zak ontdooiende kip in de boot... en 's avonds lusten wij graag een blokje ijs in de whisky , maar buiten waait het hard, het regent pijpestelen en de vriezer staat 200 meter verderop, dus... dan maar pure whisky drinken zónder ijs. Enfin... het werd wel gezellig. 

Bij het knappende haardvuur hadden we trouwens echt goede gesprekken over best belangrijke onderwerpen. Misschien denkt de gemiddelde niet-visser dat vissers alleen maar domweg vissen... maar nee, er wordt in al die uren samenzijn juist veel gepraat. We worden in het dagelijks leven allemaal wel geconfronteerd met probleempjes waarover normaliter weinig gesproken wordt. Wees nou eerlijk, iedereen worstelt wel ergens mee. Dan is het goed om daar samen met je vrienden over te praten.  

Problemen met- en zorgen over je gezondheid, over je financiele positie, je collega's op het werk, je ouders in het bejaardenhuis,  je vrouw in de overgang, je kinderen op school, de politieke situatie in de wereld, de vervuiling van het milieu... enzovoort enzovoort. Genoeg onderwerpen waar iedereen over nadenkt en kan meepraten... en tijdens het vissen heb je ruim de tijd om die te bespreken. 

Samen met je vrienden in een boot op zee is de perfekte plek om na te denken over- en te genieten van het leven. En er is nóg een psychologisch pluspunt: als je hier boven de poolcirkel in het ruige Noorse landschap om je heen kijkt ... dan voel je je zó ontzettend nietig en klein, vergeleken met de reusachtige bergen om je heen, ... dat jouw grootste problemen opeens ontzettend klein blijken te zijn ! Totaal onbelangrijk voor de rest van de wereld. Alles is relatief. Van vissen wordt je wijzer. 

Trouwens... tijdens de lange reis hier naartoe hadden we in het vliegtuig genoeg tijd gehad om te kletsen, maar daar zat helaas ook een flinke portie ergernis en frustratie bij. Je hoort mij niet gauw klagen of mopperen, maar als je meemaakt hoe willekeurig en inconsequent het inchecken van de bagage en het doorlopen van de douanecontrole op het vliegveld elke keer weer is, dan snap je er niks van. De ene keer moeten de viskisten apart bij de 'odd size luggage' maar een andere keer gaan ze gewoon mee met de koffers. De ene keer mag die koffer geen gram meer wegen dan het voorgeschreven maximum, de volgende keer wordt er niet eens gekeken wat hij weegt, of wordt het totaalgewicht van alle koffers van de groep bij elkaar opgeteld. En altijd moet je maar weer hopen dat  alle koffers, viskisten en hengelkokers inderdaad in het juiste vliegtuig worden ingeladen... want er wordt regelmatig een 'foutje' gemaakt bij het vervoer van al die visbagage. 

Zo kan ik nog wel even doorgaan. Terwijl de ene vismaat zijn schoenen en broekriem moet uittrekken voor de x-ray  kan een andere gewoon doorlopen. Bij de ene douanepief is iets 'strictly forbidden' , maar bij zijn collega is datzelfde item 'no problem' ... en ik heb zelfs meegemaakt dat mijn vismaat probleemloos mocht doorlopen met 10 zware pilkers in zijn tas, terwijl ik werd aangehouden vanwege een kuipje smeerkaas in de handbagage. Serieus waar. 

Deze keer hadden we een nieuwe variant op de gebruikelijke luchthaven ellende: de 4 flessen whiskey die we op Schiphol taxfree hadden gekocht waren door de dame aan de balie niet verzegeld (waarom mag Joost weten)... en toen werden we in Oslo staande gehouden, mocht de taxfree drank niet mee en moesten we na veel gezeur en gezeik 55 euro extra aftikken voordat onze whiskey als ruimbagage mee mocht. 

Enfin... het kost dus meestal nogal wat moeite en rompslomp voordat je met ál je visspullen op de plaats van bestemming bent aangekomen. En het maakt ook niet uit bij welk reisburo je boekt of met welke maatschappij je vliegt. Een vliegreis (zeker in coronatijd) is altijd spannend en er zit altijd wel ergens een kink in de kabel.   

Dus je bent dolblij als je eindelijk ter plekke met alle hengelzooi in een boot kunt stappen. Het avontuur is meestal al begonnen voordat je een hengel hebt opgetuigd. Maar goed, laten we nu eindelijk eens gaan vissen.

Tijdens deze vistrip hebben we grofweg 4 verschillende technieken gebruikt:  

• - vertikaal vissen met slanke shads en snelzakkende pilkers van 50 tot 200 gram 

• - vertikaal vissen met een getakelde dode aasvis, met 100 gram schuiflood en twee grote dreggen 

• - vissen met een dobber of ballon en een dode aasvis die een paar meter boven de bodem zweeft 

• - slepend vissen met een bottom-bouncer met natuurlijk- en kunstaas aan een lange wapperlijn. 

Op alle vier de manieren hebben we goed vis gevangen en mijn bottom bouncer werkte perfekt (daarover later meer) maar vooral de dobber montage was een groot succes. 

Zo'n dobber (ze worden meestal gebruikt voor de meerval) draagt makkelijk 100 gram lood. Hij houdt een forse dooie koolvis mooi zwevend op diepte, hij is supergoed zichtbaar en voor alle vissers aan boord een genot om naar te kijken, maar... je zult op de hoofdlijn een zeer strak- en toch verschuifbaar stuitje moeten aanbrengen... en zo'n stuitje geeft vaak problemen op de molenspoel of in het topoog, of het verschuift zonder dat je het in de gaten hebt. Altijd lastig zo'n stuitje. Maar... de kabeljauw hieronder werd wel degelijk aan de dobbermontage gevangen op 25 meter diepte, en het moment waarop die dobber opeens keihard onder plopte zullen we nooit vergeten. 

Ik wil niet zeggen dat dit een makkelijke techniek is, want de wind, de stroming en het verloop van de diepte maken het vaak lastig om de zaak perfekt af te stellen, maar... Samen kijken naar een grote dobber die elk moment kan onder ploppen door een grote vis... Ja, dat heeft wel iets. Errug spannend ! 

Onze Leo pakt dat anders aan. Die heeft geen stuitje nodig. Hij heeft een paar ballonnen en een doosje lucifers meegenomen. Hij blaast een ballon op (een condoom is trouwens ook bruikbaar, maar dan wel graag met een felle kleur !), hij legt een knoop in het slurfje, pakt een lucifer, steekt die aan de ene kant in het slurfje van de ballon, draait zijn hoofdlijn twee keer om de lucifer, doet het slurfje over de lucifer heen ... et voilà. Een pekfekte beetverklikker, zonder stuitje op de lijn.  

Bij het aanslaan scheurt het slurfje en/of breekt de lucifer en de lijn is weer vrij. Werkt perfekt. Zo visten we vroeger in ierland op de haaien en dat systeem heeft zich in de praktijk wel bewezen. Als je dan bovendien een baitrunner molen gebruikt met een goed hoorbare ratelslip... dan wordt het dolle pret zodra je een aanbeet krijgt ... en dan kan iedereen aan boord horen dat we beet hebben. Dobbervissen is dus extra gezellig, maar het kan soms ook verdomd onhandig zijn.

Zo'n dobber of ballon moet je namelijk telkens weer opnieuw op diepte afstellen en het aas zakt dan heel langzaam naar beneden... dus... terwijl Leo daar zo met zijn ballonnenconstructie bezig is ... heeft een meeuw zijn aasvis in de gaten... hij duikt naar beneden en  ... Oeps... Foutje... Dat was niet de bedoeling. Die meeuw kon het later wel ongeschonden navertellen, maar dat waren toch strafpunten op de soortenlijst.

Je kunt natuurlijk ook een getakelde koolvis laten zakken zonder dobber of ballon, alleen moet je dan niet te vaak de bodem aantikken, want de combinatie van dreg plus bodem is meestal geen gelukkige. Daarom vissen wij zelden meer met pilkers waar onderaan een dreg zit, maar wel met pilkers met een assist-hook aan de bovenkant. Je hebt iets minder inhakings-kans bij de vis, maar veel minder vastloop-kans aan de bodem.

Leo had zijn eigen takel geimproviseerd, met een grote haak en een dreg en een langwerpig loodje dat hij in de bek van de koolvis propte. Als je dan met bindelastiek de bek van de aasvis dicht bindt, ziet het er geweldig uit. En dat bleek al heel gauw... want die heilbot greep hem echt keihard ! Wat een dreun kreeg hij op zijn hengel. En knokken ! Geweldig.  

Gierend door de slip, waardoor we allemaal  dachten dat het 'gegarandeerd een meter-plusser' was. Zo veel brute kracht en zo'n lang uithoudingsvermogen hebben die dingen ! Deze bleek dus slechts  72 cm en dat is voor Noorse begrippen een ondermaats visje, (dus ook weer netjes teruggezet), maar... zelfs zo'n ondermaats heilbotje geeft al een heleboel visplezier aan een hengel. Wat een krachtpatsers zijn dat.

Maar weet je wat ik nou zo jammer vind ? Dat je hier in het hoge noorden zo weinig verschillende andere vissoorten vangt. Dat we met 4 man in 6 visdagen niet verder komen dan een totaal van 9 vissoorten (heilbot, kabeljauw,koolvis, (geen ene pollak), schelvis, makreel, roodbaars, schol, schar en lom) terwijl we toch op verschillende manieren en ook met natuurlijk aas visten.  

Wat dat betreft biedt het zuiden van Noorwegen veel meer kansen op bijzondere vissoorten. En dat is toch een van de leukste dingen van het zeevissen... dat je nooit weet wat er boven water komt. Deze keer was het een lom. 

Maar goed, het is ook wel logisch dat je minder soorten vangt, want als je eenmaal ál die moeite hebt gedaan om naar het hoge noorden te vliegen, dan wil je natuurlijk wel de grootste en sterkste vis vangen die daar rondzwemt. Ik bedoel: je gaat niet op safari om een paar konijnen te fotograferen. Wie op safari gaat... wil een kudde olifanten zien... en wie in Noorwegen vist... wil een heilbot vangen.  Zo gezegd, zo gedaan. 

Wist je trouwens dat een heilbot een hele sterke geur heeft ? Elke keer als je zo'n platte beauty vasthoudt ruik je weer die opvallende heilbot-geur. Na het terugzetten bleef ik nog een paar minuten aan m'n handen ruiken, zó lekker, maar daarover verschillen de meningen.  

Maar ja... Wat gebeurt er altijd als je... net-zo-lekker-bezig bent ...?  

Wat gebeurt er altijd als je...eindelijk-goed-aan-het-vangen bent ?   

Dan gaat het regenen,  of dan gaat het ineens hard waaien.  

Of dan gaat opeens het getij de andere kant uit en is alle vis verdwenen.  

Of dan is de tijd weer véél te snel verstreken, dan verdwijnt de zon achter een hoge berg en wordt het zometeen alweer donker. 

Dan begin je het een beetje koud te krijgen, je maag gaat knorren, je zeebenen beginnen te wankelen... je gedachten gaan afdwalen in de richting van borrels, barbecues en bankstellen... het wordt steeds stiller aan boord ... er worden hengels afgetuigd... er wordt op horloges gekeken... en dan roept er iemand: Nokken mannen ...  Opdraaien... Stoppen met vissen.  Wat heb ik altijd een hekel aan die woorden ! Ik zou dag en nacht wel willen doorgaan. Helaas is het steeds weer tijd voor een time-out. Maar ik beloof je: na de pauze gaan we verder.